Döwlet we ýerli dolandyryşyň esaslary dersiniň maksady – Türkmenistanyň durmuş-ykdysady we medeni ösüş maksatnamalaryndan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek, şeýle hem döwlet gullukçylarynyň dolandyryjy usullaryny kämilleşdirilmek boýunça akademiýanyň diňleýjileriniň hünär ukyplaryny, amaly endiklerini ýokarlandyrmak bolup durýar. Türkmenistanyň döwlet häkimiýet we dolandyrylyş gurluşynyň kanunçylyk esaslaryny, döwlet we ýerli dolandyryş edaralaryň esasy ygtyýarlyklaryny we wezipelerini, durmuş-ykdysady we medeni ösüş maksatnamalary işläp düzmegiň we amala aşyrmagyň guramaçylyk usullaryny kämilleşdirmek boýunça diňleýjileriň bilim derejelerini artdyrmaklyk göz öňünde tutulýar. Bu ders 5 aýlyk okuwlar (gözegçilik görnüşi – synag) we 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwlar üçin (gözegçilik görnüşi – hasap) niýetlenendir.
Dolandyryş psihologiýasy dersiniň maksady – akademiýanyň diňleýjilerini dolandyryşyň psihologiki esaslary bilen giňişleýin tanyşdyrmak arkaly, olaryň hünärini ýokarlandyrmakdan we gaýtadan taýýarlamakdan ybaratdyr. Ýagny diňleýjiler dolandyryş psihologiýasynyň usullaryny, esasy adalgalaryny we prinsiplerini, esasy dolandyryş hadysalaryny, iş topary dolandyrmagyň psihologiki ýollaryny, ýolbaşçy şahsyýetiniň häsiýetini, döwlet dolandyryşda korrupsiýanyň öňüni almagyň psihologiki ýollaryny, netijeli işjeň gatnaşyklaryň psihologiki esaslaryny öwrenýärler. Bu ders 2 aýlyk, 4 aýlyk, 5 aýlyk we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Işgärleri dolandyrmak dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny işgärleri dolandyrmagyň esaslary bilen giňişleýin tanyşdyrmak hem-de berilýän bilimleri, emelleri we usullary çuňňur öwretmek arkaly, olaryň hünärini ýokarlandyrmakdan we gaýtadan taýýarlamakdan ybaratdyr. Ýagny diňleýjilere işgärleri dolandyrmak ulgamy, işgärleriň toparlara bölünişi, başarnyklary, marketingi we höweslendirilmegi, işgärlere bolan zerurlygy çaklamak, olaryň işine baha bermek, iş toparlaryny döretmek we ösdürmek ýaly soraglar öwredilýär. Bu ders 2 aýlyk, 5 aýlyk we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Menejment dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny häzirki zaman ykdysadyýetiniň dolandyrylyşyna degişli ylmy-nazary garaýyşlaryň giň toplumy bilen tanyşdyrmakdan, olarda dolandyryş endiklerini we başarnyklaryny ösdürmekden, Türkmenistanyň milli ylym we bilim ulgamynda innowasion multimedia tehnologiýalarynyň we interaktiw usullarynyň giňden ulanylýan döwründe dolandyryş işgärleriniň hünär taýýarlygynyň derejesini kämilleşdirmekden ybaratdyr. Dersiň iş maksatnamasynda ykdysadyýetiň dolandyrylyşynyň halkara tejribesi we Türkmenistanda milli ykdysadyýetiň amala aşyrylyşy barada giňişleýin maglumatlar berilýär. Bu ders 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşleri: synag, hasap, ýyllyk işi.
Syýasaty öwreniş dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryna syýasat baradaky pikiri ýakyndan öwretmek, dünýä siwilizasiýasynyň esasy syýasy-durmuş modelleri bilen tanyşdyrmak, olaryň jemgyýet aň düşünjeleriniň derejesini artdyrmakdyr. Ýagny diňleýjiler syýasy ylma degişli meseleleri kesgitlemäge, jemlemäge we umumylaşdyrmaga öwrenýärler, şeýle hem syýasy häkimiýet, onuň sosial düzüm bölekleri we amala aşyrylyşy, syýasy ulgam we syýasy düzgünler, raýat jemgyýeti, jemgyýetiň ýaşaýşynda döwletiň orny we ähmiýeti, demokratiýa, syýasy partiýalar we syýasy hereketler, syýasy özüňi alyp baryş we syýasy medeniýet, halkara syýasy gatnaşyklar baradaky meseleler boýunça gaýtadan taýýarlanylýar. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Döwlet syýasaty we ideologiýa işi dersiniň maksady – diňleýjilere ýurdumyzyň täze Galkynyş eýýamynda Türkmenistanyň Prezidenti tarapyndan alnyp barylýan döwrebaplaşdyrma we galkyndyrma syýasaty, ylym-bilim, medeniýet, saglygy saklaýyş, ilaty sosial taýdan goramak ulgamlarynda durmuşa geçirilen düýpli özgertmeler we alnyp barylýan işler, şeýle hem akademiýanyň okuw meýilnamalarynyň talaba laýyk özgerdilmeleri barada giňişleýin aýdylýar. Bu ders 2 aýlyk, 4 aýlyk we 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň döwlet kadalaşdyrylyşy dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryna häzirki zamanda ýurduň durmuş-ykdysady ösüşini we bazaryň talaplaryna laýyk gelýän innowasion özgertmeleri amala aşyrmakda döwlet kadalaşdyryşyň orny, ulanýan usullary we döredilýän ykdysady amatlyklary, dolandyryş meselesine degişli taryhy döwürler boýunça ykdysady taglymatlaryň ewolýusiýasy we häzirki zaman ylmy garaýyşlary düşündirmek bolup durýar. Şeýle hem, Türkmenistanyň durmuşa gönükdirilen milli bazar nusgasynyň aýratynlyklary we ýörelgeleri, ýurduň ykdysady syýasatynyň wajyp düzümleri bolan pul-karz, salgyt-büjet, içerki we daşarky maýa goýum syýasatlaryň aýratynlyklary, bazar gatnaşyklaryna geçiş döwründe bäsleşige ukyply milli ykdysadyýetiň kemala getirilmeginde hususy we telekeçilik işiniň ösdürilmeginiň wajyplygy baradaky temalar maksatnamada wajyp orun tutýar. Bu ders 2 aýlyk, 5 aýlyk we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin (gözegçilik görnüşi – synag), şeýle hem 4 aýlyk (gözegçilik görnüşi – hasap) okuwlar üçin niýetlenendir.
Hili dolandyrmak dersiniň maksady – diňleýjileri harytlaryň, önümleriň we hyzmatlaryň dürli görnüşleriniň ülňüleşdirilişiniň hem-de olaryň şahadatnamalaşdyrylyşynyň ugurlary, kabul edilen düzgünleri we hukuk esaslary bilen tanyşdyrmakdan, ülňüleşdirme we şahadatnamalaşdyrma işleriniň ähmiýetini düşündirmek arkaly olaryň hünärini ýokarlandyrmakdan ybaratdyr. Bu ders okadylanda halkara tejribesi göz öňünde tutulyp, degişli temalar Türkmenistanyň materiallary esasynda düşündirilýär. Bu ders 4 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Iş resminamalaryň dolandyrylyşy we ýazuw kadalary dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryna Türkmenistanyň ministrliklerinde, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, eýeçiligiň görnüşlerine we olaryň guramaçylyk-hukuk görnüşlerine garamazdan, ähli kärhanalarda, edaralarda we guramalarda, şol sanda daşary ýurt maýa goýumlary bolan kärhanalarda dolandyryş işlerini resminamalaşdyrmak, kompýuter tehnikasy arkaly resminamalary düzmek, syrly habary saklaýan resminamalar bilen işlemegiň umumy hökmany talaplaryny berjaý etmek meselelerini, türkmen edebi diliniň ýazuw kadalaryny öwredip, olaryň sowatlyk derejelerini ýokarlandyrmakdan ybaratdyr. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Iş resminamalaryň dolandyrylyşy dersiniň maksady – döwlet gullukçylarynyň hünärini ýokarlandyrmak maksady bilen, olara Türkmenistanyň ministrliklerinde, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, eýeçiligiň görnüşlerine we olaryň guramaçylyk-hukuk görnüşlerine garamazdan, ähli kärhanalarda, edaralarda we guramalarda, şol sanda daşary ýurt maýa goýumlary bolan kärhanalarda dolandyryş işlerini resminamalaşdyrmak, kompýuter tehnikasy arkaly resminamalary düzmek, syrly habary saklaýan resminamalar bilen işlemegiň umumy hökmany talaplaryny berjaý etmek meseleleri, türkmen edebi diliniň ýazuw kadalaryny öwretmekden ybaratdyr. Umumy sapaklarda diňleýjilere ugrukdyryjy meseleler, amaly sapaklarda bolsa resminamalaryň ýazuw kadalary öwredilýär hem-de olarda resminama dolandyryş işiniň gurnalyşyna degişli amaly başarnyklary döredilýär. Bu ders 2 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Iş dolandyryşy guramak dersiniň maksady – Türkmenistanyň ministrliklerinde, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, eýeçiligiň görnüşlerine we olaryň guramaçylyk-hukuk görnüşlerine garamazdan, ähli kärhanalarda, edaralarda we guramalarda, şol sanda daşary ýurt maýa goýumlary bolan kärhanalarda dolandyryş işlerini resminamalaşdyrmak we resminamalar bilen işlemek, şol sanda kompýuter tehnikasy arkaly resminamalary düzmek, syrly habary saklaýan resminamalar bilen işlemegiň umumy hökmany talaplaryny berjaý etmek, iş dolandyryşyny resminamalaşdyrmak bilen bagly döwlet gullukçylarynyň tejribe başarnyklaryny we sowatlyk derejelerini ýokarlandyryp, olary gaýtadan taýýarlamakdan ybaratdyr. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Bazar ykdysadyýetiniň esaslary dersiniň maksady – bazar ykdysadyýetiň nazary esaslaryny, ykdysady kanunlara laýyklygyny, şertlerini, durnukly ösüşine täsir edýän faktorlaryny, bu maksatlara ýetmekde makroderejedäki we mikroderejedäki görkezijileriň deňeçerlenen gatnaşyklarynyň üpjün edilmeginiň zerurlygyny, milli aýratynlyklaryny döwlet gullukçylarynyň aňyna ýetirmekden ybaratdyr. Şeýle hem, ykdysadyýeti ösdürmekde we halkara haryt we maliýe bazarlaryna goşulyşmakda pul, karz we maliýe gatnaşyklaryň ulgamlaýyn bazar talaplaryna laýyk ösdürilmeginiň, milli ykdysadyýeti bazar durkuna geçirmekde hususy eýeçiliginiň we telekeçiligiň we olaryň eýeçilik hukuklarynyň goralmagynyň wajyplygy barada maglumat berilýär. Bu ders 5 aýlyk okuwlar (gözegçilik görnüşi – hasap) we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir (gözegçilik görnüşi – synag).
Döwlet gullugynda işjeň aragatnaşyk dersiniň maksady – Türkmenistanyň Prezidentiniň döwlet syýasatyndan ugur alyp, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe döwlet gullukçylaryny täze talaplara laýyklykda, giň dünýägaraýyşly we ýokary medeniýet esaslarynda taýýarlamak we hünär derejelerini ýokarlandyrmak bolup durýar. Diňleýjilere köpçüligiň öňünde çykyş etmekligiň usullary we ikitaraplaýyn gepleşiklerde ýüze çykýan jedelleriň we çekişmeleriň bähbitli bolmaklygyny gazanmaklyk, garşydaş tarapy öz tarapyňa çekmeklik ýa-da ikitaraplaýyn bähbitli ylalaşyga gelmeklik, polemikanyň dawasyz-jenjelsiz we medeniýetli geçirilmekliginiň syrlary ýaly meseleler öwredilýär. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Halkara walýuta-karz gatnaşyklary dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryna ýurdumyzyň bazar gatnaşyklaryna tapgyrlaýyn geçmegi baradaky ykdysady baş ýörelgesi, halkara bazarlaryna aralaşmak, halkara walýuta-karz gatnaşyklary, maliýe globallaşma, ýurda girýän uly göwrümli daşary ýurt maýa goýumlary, halkara söwda, hyzmat gatnaşyklarynyň ösdürilmegi, halkara guramalar bilen walýuta-karz gatnaşyklarynyň aýratynlyklary, dünýä walýuta we karz bazarlary, ulanylýan unifisirlenen düzgünler, ýiti bäsleşlikler we töwekgelçilikler, ösüp gelýän ýurtlardaky halkara maliýe merkezleriniň işi, serhetden daşary geçirilýän walýuta-karz amallarynyň içerki düzgünlerden tapawudy baradaky meseleleri öwretmekdir. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Ykdysady syýasat we strategiki meýilnamalaşdyrmak dersiniň maksady – diňleýjileri dünýä ykdysady giňişliginiň tutuşlygyna globallaşmagynyň şertlerinde Türkmenistanyň durmuşa gönükdirilen bazar ykdysady ulgamyny ösdürmek boýunça strategik meýilnamalaşdyryş boýunça bilimlerini kämilleşdirmek, amaly ukyplylygyny giňeltmek we tejribe derejelerini ýokarlandyrmakdyr. Şol sanda, diňleýjilere milli ykdysady syýasat, onuň pudaklaýyn we sebitleýin wezipeleri, gysga we uzakmöhletli maksatnamalary, dünýä ykdysady giňişliginiň tutuşlygyna globallaşmagynyň şertlerinde milli bazarlaryň barha biri-birine ýakynlaşmaklary sebäpli ösen döwletlerinde giňden ulanylýar baş ýörelge meýilnamalary işläp düzmek meselelerini öwredip, olaryň bilimlerini kämilleşdirmekden ybaratdyr. Bu ders 2 aýlyk, 5 aýlyk we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Milli ykdysadyýet, ykdysady howpsuzlyk, töwekgelçilik dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny gaýtadan taýýarlamak we hünärlerini ýokarlandyrmak maksady bilen, ýurduň häzirki zaman bazar gatnaşyklardaky ykdysadyýetini dolandyrmak, ýetilen sepgitler, döwrebap halkara öňde baryjy usullar we milli aýratynlyklar, ykdysady howpsuzlyk, töwekgelçigi peseltmekden ýa-da düýpleýin aýyrmak meseleleri bilen tanyşdyryp, olarda giň dünýä garaýyş we ykdysadyýeti dolandyrmak endiklerini we başarnyklaryny döretmekden ybaratdyr. Bu ders 4 aýlyk okuwlar (gözegçilik görnüşi – hasap) we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin (gözegçilik görnüşi – synag we ýyllyk işi) niýetlenendir.
Maýa goýum işi dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryna maýa goýum syýasaty we ýurtda amala aşyrylýan degişli özgertmeler, döwlet maksatnamalary we maýa goýum taslamalary, olary amala aşyrmagyň guramaçylyk kadalary, maýa goýumlar babatdaky jemgyýetiň zerurlygy we täjirçilik bähbidi, milli hojalykda toplanýan süýşürintgiler, maliýe akymlar, ýurduň maýa goýum mümkinçiligi, daşyndan çekilýän maýalary milli ykdysadyýeti ösdürmekde has netijeli peýdalanmak babatdaky meseleleri giňişleýin düşündirip, olary gaýtadan taýýarlamakdan ybaratdyr. Bu ders 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – synag.
Marketing dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny bazary öwrenýän marketing ylmynyň taryhy ösüşi we gazananlary, marketingiň öňdebaryjy halkara tejribesi, marketing derňewleriniň esasy ugurlary we usullary, haryt we nyrh syýasatlarynyň ýöredilişi, harytlaryň ýaýradylyşy we herekete getirilişi bilen giňişleýin tanyşdyrmakdan ybaratdyr. Şeýle hem diňleýjiler “Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011-2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasynyň” çäginde ýurtda alnyp barylýan marketing işler bilen giňişleýin tanyşdyrylýar. Bu ders 5 aýlyk we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Dünýä ykdysadyýetinde energetika meseleleri dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryna häzirki zaman bazar gatnaşyklaryndaky dünýä we milli ykdysadyýetiniň energetika ulgamy we onuň täsiri, energiýa serişdeleriniň geografiki we geosyýasy ýerleşişi, Türkmenistanyň Prezidentiniň “Ösüş arkaly parahatçylyk”- atly taglymaty esasynda alyp barýan energetiki syýasaty, häzirki zaman energiýa serişdeleriniň öndürilişi, tygşytly sarp edilişi, paýlanylyşy, onuň ýitgileri, ýaşyl ykdysadyýet bilen arabaglanyşygyny, milli ykdysady howpsuzlyga täsiri we şol täsiri peseltmek ýa-da düýpden aradan aýyrmak meseleleri bilen giňişleýin tanyşdyrmakdyr. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Daşary ykdysady iş dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny gaýtadan taýýarlamak maksady bilen, ýurdumyzyň daşary syýasaty esasynda alnyp barylýan halkara ykdysady gatnaşyklar, dünýä hojalygyndaky halkara söwda, kapital, hyzmat, maliýe, walýuta-karz gatnaşyklarynda ulanýan kadalar we däpler, olaryň häzirki wagtdaky unifisirlenen görnüşde ulanylyşy we milli hojalygyňkydan tapawut edişi, milli syýasy-ykdysady we guramaçylyk-hukuk şertleri, milli kanunlar we halkara ylalaşyklar, kanunçylyk namalar bilen giňişleýin tanyşdyrmakdan ybaratdyr. Şeýle hem, diňleýjilere ýurdumyzda hususy eýeçilige we telekeçilige giň ýol açylmagy bilen olaryň ykdysady mümkinçilikleri, kärhanalaryň, telekeçileriň gelejekde milli haryt we hyzmat eksportýorlar we maýadarlar hökmünde çykyş etmäge bolan mümkinçilikleri barada giňişleýin düşündirilýär. Bu ders 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Daşary ýurt dilleri (işewür iňlis dili) dersiniň maksady – döwlet gullukçylarynyň hünärini ýokarlandyrmak we gaýtadan taýýarlamak maksady bilen olara daşary ýurt (iňlis) diliniň grammatikasyny, leksikasyny, okalyş kadalaryny, gündelik durmuşda we işewür ýagdaýlarda giňden ulanylýan sözleýiş başarnyklaryny, şol dilde gepleşikleri alyp barmagy, gürlemäni we okamany başarmagy, sözlügi ulanyp iňlisçeden türkmençä we türkmençeden iňlisçä dilden we ýazuw üsti bilen terjime etmäni, daşary ýurtly kärdeşler bilen iňlisçe düşünişmäni we işe degişli meseleleri ara alyp maslahatlaşmany, işewür şertnamalary düzmäni başarmagy öwretmekden ybaratdyr. Bu ders 2 ýyllyk okuwyň 1-nji we 2-nji ýyllarynda (gözegçilik görnüşleri – hasap we synag) hem-de 5 aýlyk okuwyň dowamynda (gözegçilik görnüşi – bahaly hasap) okatmak üçin niýetlenendir.
Kompýuter programmalary we elektron hökümet ulgamy dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryna dolandyryş elektron ulgamy, ony döretmegiň ýörelgeleri we bu ulgama geçmegiň ähmiýeti, onuň ösüş baş ýörelgesi, resminama aýlanşygynyň hukuk esaslary barada düşünjeleri bermekden, kompýuter sowatlylygy arkaly kompýuter gurluşyny we ulanylyşyny öwretmekden, dolandyryş işlerinde kompýuter programmalaryny ulanmaklygyň mümkinçiliklerini öwretmekden we olary işletmek we döwlet iş dolandyryşynda innowasion şertleri döretmek we üpjün etmek boýunça iş endikleri kämilleşdirmekden ybaratdyr. Bu ders 2 aýlyk, 4 aýlyk we 5 aýlyk okuwlaryň (gözegçilik görnüşi – synag), şeýle hem 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwyň dowamynda (gözegçilik görnüşleri – synag, döwlet synagy we hasap) okatmak üçin niýetlenendir.
Filosofiýa dersi özboluşly dünýägaraýyş hökmünde kabul edilýän ders bolup, onuň maksady – döwlet gullukçylaryna dünýäniň gurluşy, adamyň dünýädäki orny, jemgyýet bilen tebigatyň gatnaşygy ýaly onlarça umumy meseleler babatdaky özbaşdak pikir öwürmäni öwretmekden, giň we çuňňur dünýägaraýyşly bolup, islendik meselä akylly-başly, ylmy nukdaýnazardan çemeleşmeklik ukybyny we başarnygy terbiýelemekden ybaratdyr. Sapaklaryň barşynda Türkmenistanyň Prezidentiniň döwlet dolandyryş ulgamynda alyp barýan parasatly we öňdengörüjilikli syýasaty netijesinde ýurduň jemgyýetçilik durmuşynda bolup geçýän özgerişler barada giňden düşündirmek arkaly döwlet gullukçylarynyň täze nesli taýýarlanylýar, olaryň hünäri ýokarlandyrylýar we gaýtadan taýýarlanylýar. Filosifiýa dersiniň düzümine ontologiýa, gnoseologiýa, filosofik antropologiýa, sosial filosofiýa, taryhyň filosofiýasy we filosofiýanyň taryhy ýaly bölümler girýär. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – synag.
Sosial filosofiýa dersiniň maksady – döwlet gullukçylarynda jemgyýet, jemgyýetiň ösüşiniň esasy hereketlendiriji güýçleri we onuň kanuna laýyklygy, jemgyýetiň düzümi, jemgyýet baradaky garaýyşlaryň we ylmy taglymatlaryň taryhy barada ylmy-filosofiki dünýägaraýşy terbiýelemekden, jemgyýetiň ösüş aýratynlyklaryny seljermek ukybyny we başarnygyny öwretmekden ybaratdyr. Bu ders 2 aýlyk we 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Buhgalter hasaby we hasabyň halkara standartlary dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny gaýtadan taýýarlamak maksady bilen, olara bazar ykdysadyýeti şertlerinde kärhanalar tarapyndan hojalygy netijeli ýöretmek, olaryň ygtyýaryndaky serişdeleri paýhasly hem-de rejeli ulanmak, häzirki wagtdaky ýiti bäsleşikde ýeňilmekden, batyp galmakdan we ýatyrylmak howpdan azat galmak barada giňişleýin düşündirmekden ybaratdyr. Bu ders diňleýjilere kärhananyň işlerini gündelik barlap durmak, onuň baş ýörelgesini meýilnamalaşdyrmak, serişdelerini rejeli peýdalanmak, iş netijelerine aýdyň baha bermek, balans we buhgalter hasabaty düzmek, halkara hasabyň ülňileri ýaly meseleleri öwredýär. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Buhgalter hasaby, maliýe hasabaty we audit dersiniň maksady – sosial we beýleki ulgamlarda işleýän döwlet gullukçylarynyň hünärini ýokarlandyrmak maksady bilen, olara bazar ykdysadyýeti şertlerinde kärhanalar tarapyndan hojalygy netijeli ýöretmek, olaryň ygtyýaryndaky serişdeleri paýhasly hem-de rejeli ulanmak, häzirki wagtdaky ýiti bäsleşikde ýeňilmekden, batyp galmakdan we ýatyrylmak howpdan azat galmak barada giňişleýin düşündirmekden ybaratdyr. Mundan başga-da, bu ders diňleýjileri kärhananyň işlerini gündelik barlap durmak, onuň baş ýörelgesini meýilnamalaşdyrmak, serişdelerini rejeli peýdalanmak, iş netijelerine aýdyň baha bermek, balans we maliýe hasabat we auditorlyk netijenama düzmek meseleleri bilen tanyşdyrýar. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Buhgalter hasaby, audit we maliýe hasabatlygynyň halkara standartlary dersiniň maksady – kommersiýa arbitražy boýunça döwlet gullukçylarynyň hünärini ýokarlandyrmak maksady bilen, olara bazar ykdysadyýeti şertlerinde kärhanalar tarapyndan hojalygy netijeli ýöretmek, olaryň ygtyýaryndaky serişdeleri paýhasly hem-de rejeli ulanmak arkaly häzirki wagtdaky ýiti bäsleşikde ýeňilmekden, batyp galmakdan we ýatyrylmak howpdan azat galmak barada giňişleýin düşündirmekdir. Şeýle hem, döwlet gullukçylaryna ykdysadyýetiň bazar şertlerinde täjirçilik geleşikleri amala aşyrylmak üçin zerur bolan buhgalter hasaplamalaryň taýýarlanylyşyny we olaryň halkara ülňilerini öwretmek arkaly, olaryň hünär derejeleri ýokarlandyrylýar. Bu ders 4 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Maliýe hasabatynyň esaslary – bazar ykdysady gatnaşyklary şertlerinde hojalygyň ýolbaşçylary dolandyryjy çözgütleri kabul etmek üçin önümçilik serişdelerini satyn alanlarynda, önüm öndürenlerinde, hyzmat edenlerinde, işleri, hyzmatlary ýerine ýetirenlerinde harajatlaryny alýan girdejileri bilen hemişe deňeşdirip, peýda almak mümkinçiliklerini bilmelidirler. Maliýe hasabaty kärhananyň emläk we maliýe ýagdaýyny häsiýetlendirýär, onuň işlerini meýilnamalaşdyrmagyň esasy bolup hyzmat edýär. Şunuň bilen baglylykda, ykdysadyýetiň bazar şertlerinde kärhanany we döwleti dolandyrýan hünärmenler Maliýe hasabatyny örän gowy bilmelidirler. Olar hojalygy ýöretmekde dolandyryjy çözgütleri kabul etmek üçin, bu ugurdan öz taýýarlyk derejelerini has kämilleşdirmelidirler. Okuw maksatnamasynda hereket edýän kanunçylyga laýyklykda eýeçiligiň ähli görnüşlerindäki we dürli pudaklara degişli kärhanalarda buhgalterçilik hasaba alnyşyň ýöredilişini öwrenmek göz öňüne tutulýar. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Makroykdysadyýet dersiniň maksady – diňleýjilere döwletiň ykdysady syýasatynyň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça milli önümçiligiň möçberini yzygider ýokarlandyrmak, pul-karz we salgyt-büjet syýasatlaryny alyp barmak, bahalaryň durnukly ýagdaýyny saklamagyň netijesinde hümmetsizlenmegiň pes derejesini üpjün etmek, iş bilen üpjünçiligiň amatly derejesini gazanmak hem-de töleg balansynyň oňyn ýagdaýyny saklamak üçin degişli ykdysady amallary ýerine ýetirmegiň esasy ugurlary, şeýle hem bar bolan ykdysady mümkinçilikleri dürli modeller arkaly düşündirmekden ybaratdyr. Okuw maksatnamasynda esasy makroykdysady meselelere, milli hasaplar ulgamyna, multiplikator nazaryýetine, makroykdysady durnuklylyga we AD-AS hem-de IS-LM modellerine, açyk ykdysadyýetiň nazaryýetine aýratyn orun berlip, olar anyk şekilleriň, grafikleriň, jetwelleriň ulanylmagy arkaly görkezilýär. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Oba senagat toplumynyň dolandyrylyşy dersiniň maksady – oba senagat toplumyna girýän ykdysadyýetiň birnäçe pudaklary, ýagny şol pudakda hyzmat edýän we oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän pudaklar we olaryň maliýe-ykdysady netijeliligi, oba hojalyk önümçiliginiň ösüşi, esasy wezipeleri, ekologiki taýdan arassa ýokary hilli azyk önümleri bilen ilatyň talaplarynyň doly kanagatlandyrylmagy, gaýtadan işleýän senagaty çig mal bilen üpjün etmek, önümçiligiň netijeliligini ýokarlandyrmak we täze hojalyk gatnaşyklaryny emele getirmek boýunça diňleýjileriň tejribe derejelerini ýokarlandyrmakdyr. Bu ders 2 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Statistika we demografiýa dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny statistiki gözegçilik işi, wariasiýanyň statistika taýdan öwrenilişi, dinamiki indeksler, ilat we durmuş statistikasy, makroykdysady statistika we birnäçe beýleki meseleler boýunça okadyp, olary gaýtadan taýýarlamak bolup durýar. Diňleýjiler Türkmenistanyň ösüşiniň häzirki tapgyrynda ykdysadyýeti dolandyrmakda dogry çözgütleri kabul etmegi, statistiki görkezijiler arkaly seljeriş işini amala aşyrmaklygy öwrenýärler. Bu ders 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Sosial statistika we demografiýa dersiniň maksady – sosial pudagynda işleýän döwlet gullukçylarynyň hünärini ýokarlandyrmak maksady bilen, olara Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň häzirki ösüş döwründäki dolandyrmak işinde dogry çözgütleri kabul etmek üçin maglumatlaryň tutýan orny, ykdysady we sosial syýasatyň durmuşa geçirilişiniň netijelerini doly görkezýän görkezijiler arkaly seljeriş işiniň amala aşyrylyşy, giň mazmunly maglumatlaryň hasaplanyş usullary öwredilýär. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Demografiýa we adam ösüşi – bu okuw kursy iki sany özbaşdak dersi ýeketäk at bilen özünde birleşdirip, olaryň birinjisi diňleýjileri demografiýanyň esaslary bilen, ýagny, ilat ösüşiniň baş görkezijileri, ilat hakyndaky maglumatlaryň çeşmeleri we toplanylyş hem-de seljeriliş usullary, ilat hakyndaky maglumatlaryň döwlet syýasatynyň ýöredilmeginiň amatlaşdyrylmagyndaky ähmiýetine degişli garaýyşlar bilen tanyşdyrmaklyga gönükdirlendir. Ikinji dersiň maksady bolsa “adam ösüşi” ady bilen geçen asyryň 90-njy ýyllarynda BMG-nyň tagallasy esasynda meşhur bolup başlan täze konsepsiýanyň düýp mazmuny, adam ösüşiniň indeksiniň hasaplanylyş usullary, bu görkezijiniň dünýä ýurtlarynyň ösüş derejelerini deňeşdirmeklikdäki ähmiýeti bilen tanyşdyrmakdan we diňleýjilere adam ösüşi meselesiniň döwletiň öz içerki syýasatynda ykdysady, syýasy we sosial meselelere degişli alyp barýan işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmakdaky orny barada degişli düşündirişleri bermekden ybaratdyr. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Döwlet gullugynyň edebi we diplomatik protokolyň esaslary dersiniň maksady – döwlet gullukçylarynyň hünärini ýokarlandyrmak maksady bilen, olara döwlet gullukçylarynyň ýokary derejedäki edepliligi, Türkmenistanyň daşary syýsatynda ýöredilýän hoşniýetli bitaraplyk ýörelgesi, daşary ýurtlar we halkara guramalar bilen ýola goýlan diplomatik gatnaşyklar, şol ýerlerde hereket edýän Türkmenistanyň diplomatik gulluklary we wekilhanalary, Aşgabatda ýygy-ýygydan we yzygiderli geçirilýän ýokary derejedäki halkara duşuşyklar, forumlar, sergiler, ylmy simpoziumlar we maslahatlar, Türkmenistan bilen daşary ýurtlaryň arasyndaky ykdysasdy we gumanitar hyzmatdaşlyklar baradaky meseleleri giňden öwretmekdir. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Halkara ulag logistikasy dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny halkara ulag logistikasy boýunça okadyp gaýtadan taýýarlamakdan ybaratdyr. Ýagny olar Türkmenistanda häzirki döwürde köptaraplaýyn we toplumlaýyn amala aşyrylýan parahatçylyksöýüjilikli daşary syýasat, “Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2017-2023-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynyň” durmuşa geçirilişi, halkara gatnaşyklaryny deň hukuklylyk we özara bähbitlilik esaslarynda amala aşyrmak, ulag diplomatiýasynyň soňky onýyllyklaryň dowamynda dünýä ykdysadyýetiniň we diplomatiýanyň ösmegi netijesinde kemala gelmegi, halkara ulag logistikasynyň hukuk esaslary, hereket edýän halkara Konwensiýalar we halkara guramalar babatdaky meseleler bilen giňden tanyşdyrylýar. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyllyk) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Ekologiýa medeniýeti we daşky gurşawy goramak dersiniň maksady – döwlet gullukçylarynyň ekologiýa medeniýeti we daşky gurşawy goramak meseleleri babatda hünärlerini ýokarlandyrmak bolup durýar. Hususan-da olar Türkmenistanyň daşky gurşawy goramak, tebigy serişdeleri netijeli peýdalanmak we durnukly ösüşi üpjün etmek babatdaky ykdysady we halkara gatnaşyklary, ekologiýa dolandyryşy, Türkmenistanda ekologiýa meseleleri çözmekde täze döredilen hukuk binýady baradaky meseleler bilen tanyşdyrylýarlar. Bu ders 5 aýlyk okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Türkmen medeniýeti we milli medeni miras dersiniň maksady – döwlet gullukçylarynyň hünärini ýokarlandyrmak we olary gaýtadan taýýarlamak maksady bilen, olara Türkmen medeniýetiniň ajaýyplygy, onuň çuňňur mazmuny, milli medeni mirasy, şeýle hem dünýä medeniýeti baradaky esasy düşünjeleri bermekden, Türkmenistanyň Prezidentiniň paýhasly eserleri bilen tanyşdyrmakdan ybaratdyr. Bu ders 2 aýlyk, 4 aýlyk, 5 aýlyk we 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Ýer-suw gorlarynyň dolandyrylyşy dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny ýer-suw gorlarynyň dolandyrylyşy meseleleri bilen tanyşdyryp olary gaýtadan taýýarlamak bolup durýar. Ýagny olara ýurdumyzyň tebigy baýlygy bolan ýer-suw gorlarynyň ilatymyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün edişi, ýurdumyzyň oba hojalyk ulgamynda zähmet çekýän adamlaryň ýer-suw baýlyklarymyzy netijeli peýdalanyşy, ýurdumyzyň esasy suw çeşmeleri bolan Amyderýa, Murgap, Tejen we Etrek derýalaryň suw akymlarynyň gorlary, ýer-suw baýlyklaryny dolandyrmak we olary tygşytly ulanmak bilen oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmak we azyk bolçulygyny döretmek babatdaky meseleler düýpli öwredilýär. Bu ders 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Sosiologiýa dersiniň maksady – döwlet gullukçylaryny sosiologiýanyň ylym hökmünde döreýşiniň we ösüşiniň taryhy tapgyrlary bilen, onuň teoretiki (nazaryýetleýin) we empiriki (amaly) esaslary, düşünjeleri we derejeleri bilen giňişleýin tanyşdyrmak, jemgyýetiň sosial meselelerini duýup bilýän, olary ylmy taýdan seljermegiň usullaryndan baş çykaryp bilýän hünärmenlerini gaýtadan taýýarlamakdan ybaratdyr. Diňleýjilere jemgyýet, onuň düzümine girýän dürli gatlaklar, toparlar, umumylyklar, jemgyýetiň syýasy, ykdysady, sosial we ruhy-medeni gurşawlarynda ýüze çykýan dürli hili gatnaşyklar, hadysalar we wakalar, jemgyýetdäki yzygiderli bolup geçýän sosial özgerişler we birnäçe beýleki sosial meseleler öwredilýär. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Netijeli gepleşikleri geçirmek – bu ders türgenleşik okuwy görnüşde geçirilip, döwlet gullukçylaryny netijeli gepleşiklerine taýýarlamakdan we olary geçirmegiň tapgyrlary bilen tanyşdyrmakdan, olara şahsy we işewür gepleşikleriň barşynda gepleşikleri alyp barmagyň dürli görnüşlerini we usullaryny seljermegi we anyklamagy, şeýle hem gepleşikleri hyzmatdaşlyk we ylalaşyk görnüşinde geçirmek endiklerini öwretmekden ybaratdyr. Bu ders 2 ýyllyk (2-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.
Türkmen edebi diliniň ýazyw düzgünleri dersiniň maksady – Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzyň ykdysadyýetini, ylym-bilimini, medeniýetini ösdürmek babatynda yzygiderli amala aşyrylýan syýasatyndan ugur alyp, halkyň, şol sanda edara-kärhana ýolbaşçylarynyň bilim we sowatlylyk derejesini ýokarlandyrmak meselesine degişli döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryny döwlet gullukçylaryna öwredip gaýtadan taýýarlamak bolup durýar. Olara türkmen edebi diliniň orfografiýasy, baş harplaryň hem-de çekimli we çekimsiz harplaryň ýazuw düzgünleri, şeýle hem beýleki grammatika aýratynlyklary çuňňur öwredilýär. Bu ders 2 ýyllyk (1-nji ýyldaky) okuwlar üçin niýetlenendir. Gözegçilik görnüşi – hasap.